رضاشاه

رضاشاه  برخلاف ادعای دوستدارانش یک نظامی برجسته نبود او هیچ جنگ بزرگی را فتح نکرد ولی او ، رضاقلدر، ساخته و‌پرداخته مخالفانش نیز  نیست ، رضاشاه یک مدیر قوی و کارآمد بود سرکوب شورشیانی نظیر سمیتقو و‌میرزا کوچک خان و.... نیز با مدیریت رضاخان و‌نه جنگاوری اش حاصل شد، رضاشاه سیاستمدار قابلی بود در موقع محافظه کار و‌محتاط بود و در جای خود متهور، منطق سیاست و‌حتی افکار عمومی و اهمیت مشروطه را درک کرده بود برای همین نزدیک ۵ سال فعالیت کرد تا از طریق مجلس ، احمدشاه را از پیش بردارد، انفعال  رضاخان جلوی موتمن الملک در قضیه دوم فروردین ماه ۱۳۰۳ نشان دهنده هوش سیاسی اوست. رضاخان بیرحم و قاطع بود ولی خونخوار نبود و شهوت جنایت نداشت، رضاشاه   سیاستمداری فرصت طلب و‌جاه طلب بود  منافع شخصی اش برایش مهم بود اما به ایران و منافع عمومی هم توجه داشت  رضاشاه میهن پرست بود ولی میهن پرستی اش به معنای فداکاری در راه ایران نبود و به شدت در فکر مال اندوزی و نجات جان خودش نیز  بود، رضاشاه   ترقی خواه بود و اتفاقا ترقی خواهی اش سطحی نبود، رضاشاه درک سیاسی و اجتماعی عمیقی نداشت اما بی هوش نیز نبود و این قدر می فهمید که اصلاحات را به عهده افراد لایق بگذارد بنابراین ترقی خواهی اش سطحی نبود ولی در مواردی افرادی توانستند از اعتماد رضاشاه سو استفاده کرده و به اصلاحات او رویه ضد مذهبی و سنت ستیزانه ببخشند، او هم چنین قدرت استفاده و بهره بردن از افراد لایق را داشت ، با این وجودرضاشاه کینه توز بود و کیش شخصیت اش در طول سلطنت روز به روز بیشتر شد ، رضاخان با ابتکار انگلیس ها کودتا کرد و به قدرت رسید ولی نوکر خارجی نبود اما در مواقع حساس و تنگناهاتوان روحی ایستادگی در برابرخارجی را نداشت ، سیاست خارجی رضاشاه ساده لوحانه بودو در سیاست داخلی سخت گیر و توقعات او از کارگزارانش زیاد بود ، اما این بدین معنا نبود که هیچ کسی نتواند سر او کلاه بگذارد، در مجموع برای قضاوت دقیق درباره رضاشاه باید خود را از دایره داوری‌های ارزشی ‌احساساتی از هر دو‌سو رهایی بخشید کاری که در ایران امروز بسیار سخت است اما تلاش کردم به این داوری منصفانه نزدیک گردم،

منبع:گروه تلگرامی ممالک محروسه/بهمنی قاجار