خدمه در دوره قاجار

📌یکی از گروه های شهری که از قدیم الایام در ایران وجود داشتند خدمه ها بودند. تجار،اعیان و متمولان شهری اغلب تعداد زیادی خدمتکار برای امور خانگی و امور بیرون از خانه و محل کار داشتند. وجاهت هر تاجر یا ثروتمندی را از روی تعداد خدمه ای که پشت سرش حرکت می کردند مشخص می نموند. این گروه کسانی بودند که در منزل اربابی زندگی می کردند و بسته به شغلی که داشتند به ازای دریافت حقوق یا به ازای دریافت جای خواب، پوشاک و خوراک برای ارباب خود کار می کردند.

بخش زیادی از امور این گروه از حق حساب ها یا انعامی که از رفت و آمد کنندگان به منزل اربابی دریافت می داشتند می گذشت. این عایدی ها آن قدر بود که بتواند برخی را از نوکری و قلیان برداری یک ارباب به مقامی بالاتر برساند.

خدامی که در منازل زندگی می کردند اغلب دارای مسئولیت کاملا مشخصی بودند. شغل خدمتکاری فقط مختص به مردان نبود و زنان حرمسرا و نیز اندرونی های خانه های بزرگ تجار مملو از خدمه زن، دایه ها و کسانی است که به زنان خانه در امور منزل و تربیت فرزندان کمک می کنند. پایگاه این خدمه اعلی طبقات فقیر شهری است. آشنایی با آداب و رسوم زندگی در شهر از جمله اولویت هایی است که خدام باید از آن بهره مند باشند.

📚حیات اقتصادی ایرانیان در دوره مشروطه، سمیه توحیدلو، نشر هرمس، صص289-291