تفاوت وصیت دو تن از حاکمان ممالک اسلامی به فرزندانشان

یک:

وصیت منصور دوانیقی(یکی از حاکمان حکومت عباسیان)به فرزندش محمد(ملقب به مهدی) در سال ۱۵۸ هجری قمری:من مردم را به طرق مختلف رام و مطیع ساخته ام. اینک مردم سه دسته اند:

1-گروهی فقیر و بیچاره اند و همیشه دست نیاز به سوی تو دراز خواهند کرد.

2-گروه دیگر ،متواری هستند و همیشه بر جان خود می ترسند.

3-گروه سوم در گوشه ی زندان ها به سر می برند و آزادی خود را فقط از رهگذر عفو و بخشش تو آرزو میکنند.

وقتی که به حکومت رسیدی خیلی به مردم در طلب رفاه و آسایش میدان نده.

منبع:
تاریخ یعقوبی،ابن واضح،جلد سوم،صفحه ۱۳۳

دو:

وصیت امام علی علیه السلام به فرزندش،امام حسن مجتبی علیه السلام حدودا در سال چهلم هجری قمری:

ﺍﻯ ﻓﺮﺯﻧﺪم، ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺗﻮ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ، ﺗﺮﺍﺯﻭﻳﻰ ﭘﻨﺪﺍﺭ . ﭘﺲ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺩﻭﺳﺖ ﺑﺪﺍﺭ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﺩﻭﺳﺖ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻣﺨﻮﺍﻩ،ﺁﻧﭽﻪﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﻧﻤﻰ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﻭ ﺑﻪ ﻛﺲ ﺳﺘﻢ ﻣﻜﻦ ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻧﺨﻮﺍﻫﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﺳﺘﻢ ﻛﻨﻨﺪ .

ﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻧﻴﻜﻰ ﻛﻦ ، ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻧﻴﻜﻰ ﻛﻨﻨﺪ. ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺯﺷﺖ ﻣﻰ ﺩﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﺯﺷﺖ ﺑﺪﺍﺭ. ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﻰ ﺭﺳﺪ ﻭ ﺧﺸﻨﻮﺩﺕ ﻣﻰ ﺳﺎﺯﺩ، ﺳﺰﺍﻭﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺗﻮ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﺳﺪ . ﺁﻧﭽﻪ ﻧﻤﻰ ﺩﺍﻧﻰ ﻣﮕﻮﻯ ، ﻫﺮ ﭼﻨﺪ، ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻰ ﺩﺍﻧﻰ ﺍﻧﺪﻙ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﻧﻤﻰﭘﺴﻨﺪﻯ  ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﮔﻮﻳﻨﺪ، ﺗﻮ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﻴﺎﻭﺭ ﻭ ﺑﺪﺍﻥ ﻛﻪ ﺧﻮﺩﭘﺴﻨﺪﻯ ، ﺧﻼﻑ ﺭﺍﻩﺻﻮﺍﺏ ﺍﺳﺖ.

منبع :
ﮐﺎﻓﯽ، ﺝ 7 ، ﺹ 51 ؛
ﻧﻬﺞ ﺍﻟﺒﻼﻏﻪ، ﻧﺎﻣﻪ 47 ؛
ﺷﺮﺡ
ﺍﺑﻦ ﺍﺑﯽ ﺍﻟﺤﺪﯾﺪ، ﺝ 6 ، ﺹ 120 ؛
ﺍﺳﺪ ﺍﻟﻐﺎﺑﻪ، ﺝ 4 ؛
ﻣﺴﻌﻮﺩﯼ ﻣﺮﻭﺝ ﺍﻟﺬﻫﺐ، ﺝ 2 ، ﺹ 425 ؛
 ﺑﺤﺎﺭ ﺍﻻﻧﻮﺍﺭ، ﺝ 42 ،ﺹ .248